Iplenmemek: Psikolojik Bir Durumun Derinliklerine Yolculuk
Bir psikolog olarak, insanların nasıl düşündüklerini, hissettiklerini ve başkalarıyla etkileşime girdiklerinde neler yaşadıklarını anlamak her zaman büyük bir merak uyandırmıştır. Bugün sizlere sıkça duyduğumuz ama çoğu zaman derinlemesine düşünmediğimiz bir ifadeyi inceleyeceğiz: İplenmemek. Peki, “iplenmemek” ne anlama gelir? Bu kelime, kelime anlamından öte bir anlam taşıyor olabilir mi? İnsan psikolojisinde nasıl bir iz bırakır?
İplenmemek Nedir? Kısa Bir Tanım
Türkçeye özgü bir kavram olan “iplenmemek”, genellikle bir kişiyi görmezden gelmek, önemsememek ya da ona değer vermemek anlamında kullanılır. Duygusal bağlamda, bir kişinin karşısındaki insanı adeta “göz ardı etmesi” ve ona karşı ilgisiz kalması, bu terimi en yalın şekliyle tanımlar. Fakat bu, basit bir kelime oyunundan ibaret değil. İplenmemek, aynı zamanda karmaşık bir psikolojik durumun da yansıması olabilir.
Bilişsel Psikoloji Perspektifinden İplenmemek
Bilişsel psikoloji, insanların nasıl düşündüklerini ve bilgiyi nasıl işlediklerini inceleyen bir alan olarak, “iplenmemek” davranışının altında yatan düşünsel süreçleri açıklamak için harika bir çerçeve sunar. İnsanlar, başkalarıyla ilişkilerinde belirli bilişsel şemalar geliştirirler. Bu şemalar, kişinin kendisiyle ilgili algılarını, başkalarına yönelik tutumlarını ve dünyayı nasıl gördüğünü şekillendirir.
Bir kişi bir başkasını “iplerse” bu, genellikle o kişiye dair olumsuz bir bilişsel şemanın varlığını gösterir. Kişi, karşısındaki kişiyi ya da durumu değersiz, gereksiz ya da hoş olmayan bir şey olarak kategorize edebilir. Bu bilişsel sürecin ardında, genellikle o kişiyle olan ilişkideki güven eksikliği, negatif deneyimler ya da sürekli bir hayal kırıklığı yatmaktadır. Dolayısıyla, iplenmemek bir tür zihinsel filtre kullanma şeklidir: “Ben bu kişiye değer vermiyorum çünkü geçmişte bana zarar verdi” gibi bir düşünce süreci devreye girebilir.
Duygusal Psikoloji Boyutunda İplenmemek
Duygusal psikoloji, insanların duygusal deneyimlerini, hislerini ve bu hislerin davranış üzerindeki etkilerini anlamaya çalışır. “İplenmemek”, duygusal anlamda, bir kişiye karşı kayıtsızlık, soğukluk veya göz ardı etme durumunu yansıtır. Ancak bu, bazen yalnızca duygusal bir savunma mekanizması olabilir.
Bir kişi, kendisini duygusal olarak zayıf hissettiğinde ya da başkaları tarafından sürekli olarak dışlandığını düşündüğünde, “iplenme” davranışı bir tür koruma amacı güdebilir. İnsanlar, kendilerini güvensiz hissettiklerinde, başkalarından gelen duygusal tehditlerden korunmak amacıyla bu tür savunma stratejilerine başvururlar. Yani, birisini iplemek, duygusal bağları kesmek, dışlanma korkusunu minimize etmek ya da negatif duygusal etkilerden kaçınmak adına bir strateji olabilir.
İplememe, aynı zamanda duygusal mesafe koyma amacı taşıyan bir davranış olabilir. Bir kişi, duygusal bağlarını koparıp, içsel dünyasında kendini korumak için başkasını iplemeyi seçebilir. Bu, kişisel sınırlarını oluşturmanın bir yolu olabilir, özellikle de duygusal olarak tükenmiş hissediliyorsa.
Sosyal Psikoloji Perspektifinde İplenmemek
Sosyal psikoloji, bireylerin toplumsal etkileşimlerindeki düşünce, duygu ve davranışları anlamaya çalışır. “İplenmemek” terimi, bireylerin sosyal ilişkilerinde nasıl davranış sergilediğini ve sosyal çevreleriyle nasıl etkileşimde bulunduklarını gözler önüne serer. Sosyal psikolojide, insanlar çoğunlukla toplumsal onay ve kabul arayışındadırlar. Ancak bir kişi, toplumsal normlara ya da gruptaki diğer bireylere karşı kayıtsız kalırsa, “iplenmek” bu kişinin dışlanma riskini ve toplumsal bağlardan kopma ihtimalini beraberinde getirebilir.
Aynı zamanda, sosyal psikolojik bir fenomen olan grup dinamiği de iplenme davranışını etkileyebilir. Bir grup içerisinde dışlanan bir kişi, bu dışlanmayı fark ettiğinde kendisini görmezden gelme eğiliminde olabilir. Bu durum, kişiyi hem grubun içindeki hem de toplumsal çevresindeki diğer bireylerle olan ilişkilerinde daha da yalnızlaştırabilir.
Sonuç: İplenmek ve Psikolojik İhtiyaçlar
İplenmemek, yalnızca bir kişinin başkasını görmezden gelmesiyle ilgili bir davranış değildir. Arkasında derin psikolojik süreçler, duygusal savunmalar ve sosyal bağlamdaki hareketler yatar. İnsanlar, ipleme davranışını farklı duygusal ve bilişsel ihtiyaçlara yanıt olarak sergileyebilirler. Bu tür davranışları anlamak, sadece bireyin değil, çevresindekilerin de daha sağlıklı ilişkiler kurmasına olanak tanır.
Kendi duygusal savunmalarınızı ve iplenme eğilimlerinizi fark etmek, başkalarının davranışlarını daha iyi anlamanızı sağlayabilir. İkili ilişkilerde ya da toplumsal bağlamlarda yaşadığınız bu tür durumlarla başa çıkarken, duygusal zekânızı geliştirebilir ve daha sağlıklı ilişkiler kurabilirsiniz.
Etiketler: iplenmemek, psikolojik savunma, duygusal mesafe, bilişsel psikoloji, sosyal psikoloji, ilişki dinamikleri
Pesimist , olayların olumsuz sonuçlanacağını düşünen ve geleceğe dair hem umutsuz hem de karamsar bir tutum sergileyen kötümser kişidir. Pesimist kişiler sürekli olarak olayların en kötü tarafını görmeye meyillidir ve her şeyin en kötüsünü düşünür. argoda umursamamak anlamında kullanılan kelime .
İsmail!
Düşüncelerinizin bir kısmına uzak kalsam da teşekkür ederim.
bir şeyin yoğunluğunu anlatan, ermeniceden dilimize geçmiş kelime . 8 top , bir onsun sekizde biri kadar uyuşturucudur (genellikle kokain) . Ayrıca crack kokain ve eroin karışımını ve malt likör markası Olde English 800’ü de ifade edebilir. Bazen siyahi bir kişi için aşağılayıcı bir terim olarak da kullanılabilir. 2018 8 top , bir onsun sekizde biri kadar uyuşturucudur (genellikle kokain) . Ayrıca crack kokain ve eroin karışımını ve malt likör markası Olde English 800’ü de ifade edebilir.
Yiğitbaş!
Değerli dostum, yorumlarınız yazıya yön verdi, gelişim sürecini hızlandırdı ve çalışmayı daha nitelikli bir hale getirdi.
argoda umursamamak anlamında kullanılan kelime. saygı göstermek, değer vermek .
Ceren! Görüşleriniz, çalışmanın ana hatlarını daha etkili bir biçimde şekillendirdi.
8 top , bir onsun sekizde biri kadar uyuşturucudur (genellikle kokain) . Ayrıca crack kokain ve eroin karışımını ve malt likör markası Olde English 800’ü de ifade edebilir. Bazen siyahi bir kişi için aşağılayıcı bir terim olarak da kullanılabilir. Pesimist , olayların olumsuz sonuçlanacağını düşünen ve geleceğe dair hem umutsuz hem de karamsar bir tutum sergileyen kötümser kişidir. Pesimist kişiler sürekli olarak olayların en kötü tarafını görmeye meyillidir ve her şeyin en kötüsünü düşünür.
Dilay!
Katkınız yazıya güvenilirlik kattı.